Bilimkurgu deyince ilk akla gelen serilerden birisi olan Star Wars, hayranları için bir filmden çok öte anlamlar taşıyor. Ben de çocukluğumdan beri sıkı bir bilimkurgu hayranıyım, hatta Facebook’ta bir de bilimkurgu edebiyatı ağırlıklı paylaşımlar yaptığımız Bilimkurgu Evreni isimli bir grup da kurduk. Dolayısıyla Star Wars’un da hayranıyım. Filmlerini defalarca izledim, oyunlarını aylarca oynadım. Ben ve benim gibi milyonlarca Star Wars hayranı da bu Çarşamba vizyona girecek olan Star Wars: The Force Awakens’ı heyecanla bekliyor.

Serinin yaratıcısı olan George Lucas’ın, filmin haklarını Disney’e satmasının ardından 6 bölümlük serinin 7. filmle devam edeceği duyurulduğunda, Star Wars’un daha geniş kitlelere  yayılmasının da önü açılmış oldu. Serinin son filminin (aslında kronolojik olarak 3. film) 2005 yılında vizyona girmesi, o yıllarca etkin olmayan sosyal medyadan ötürü olsa gerek, popüler kültürün  dışında kalarak sadece hayranları için bir anlam ifade etti. Ancak sosyal medyanın zirvede olduğu, Yüzüklerin Efendisi, Labirent, Açlık Oyunları, Game of Thrones gibi popüler film ve dizi serilerin popüler kültürün bir parçası haline geldiği 2015 ortamında geçmişi sağlam bir serinin devam filmi ile gelmesi, popüler olan herşeyi takip etme zorunluluğu hisseden genç nesilde yeni bir heyecan ve panik yarattı. Öyle ki, normalde Star Wars’la ilgisi olmayacak birçok insanın, seriye ait geçmiş filmlerin bir an önce izlenmeye çalışması, arkadaş ortamlarında Star Wars izleme maratonu yapılması gibi durumlar sıkça görülür oldu.

Star Wars lisanslı ürün çılgınlığı

Star Wars’un haklarını elinde bulunduran Disney’in, filmlerden daha çok gelir getiren lisanslı ürün satışları gerçeğinin de farkında olarak kullanabileceği herşeyi ortaya sererek Star Wars’u adeta bir para musluğu haline döndürmeye çalışmasının da eklenmesiyle, son bir kaç aydır tam anlamıyla bir Star Wars çılgınlığının içine düştük. Hatta birçok sadık hayranı bile bu reklam çılgınlığı ve aşırı popülerleşmeden şikayet ederek seriden soğudunu bile belirtti. Haksız da değiller, zira üzerinde Star Wars logosu olan portakalların bile lisanslı olarak satıldığını görünce biz de yeter artık dedik.

Dünyada durum böyle, tabi ki Türkiye’de de çok farklı değil. Star Wars’dan en az bir kez bahsetmeyen site, sosyal medya hesabı veya kişi kalmadı neredeyse. Markalar da sosya medyada popüler hale gelen bu çılgınlıktan kendilerine düşen payı alabilmek için bazı girişimlerde bulundular. Kimisi lisanslı ürün anlaşmaları yaparken kimisi de göndermeler yaparak  dikkat çekmeye çalıştı. Eminim ki gözden kaçırdığım markalar da vardır ancak görebildiklerimden bir derleme ve değerlendirme yaptım. İşte, Türkiye’de markaların Star Wars’la imtihanı!

BİM’in lisanslı Star Wars ürünleri

BİM

Star Wars çılgınlığının markalar tarafını ele alıyorken BİM örneği ile başlamak yerinde olur. Disney’in “para gelsin de nasıl gelirse gelsin” yaklaşımı sonucu ucuz kalitedeki lisanslı ürünlerin satılması, normalde Star Wars ürünlerini alamayacak olan kesimi de pazar payı içine sokuyor. Ancak BİM’in bu fırsatı ne kadar iyi değerlendirdiği tartışılır. Herhangi bir sosyal medya hesabı kullanmayan BİM’in yerine tüm reklamı diğer sosyal medya kullanıcıları yapıyor aslında. Milyarca TL ciro yapan halka açık bir perakende devinin duyuruyu sadece katalogları ve sitesi üzerinden yapması biraz tuhaf bir durum.

Hayat Su’nun Star Wars kampanyası

Hayat Su

Star Wars lisansı ile #hayatlatarafınıseç etiketi üzerinden bir kampanya başlatan Hayat Su’nun, marka ile alakasız bir kurgu üzerinden sy pazarlamaya çalışması, akıllara hemen Doğanay şalgam suyu için yapılan photoshop’lu reklamları hatırlatıyor. Star Wars gibi popüler bir temayı, herkes kullanırken kullanmak garip olmayabilir ama önemli marka ile ortak bir noktanın bulunması. Hayat su bu anlamda herhangi bir yaratıcılık unsuru da içermeyen reklamı ile başarısız bir performans sergiliyor.

Danone’nin Star Wars kampanyası

Danone

Çocuklara yönelik bir ürün olan Danone’nin, Star Wars gibi bir temayı lisanlı olarak kullanması gayet normal. Zaten önceki ürünelrinde de fantastik kahramanları bolca kullandığını biliyoruz. Ancak Star Wars temalı bir ürünün görseli ile alakasız bir metnin birlikte paylaşılması başarısız bir pazarlama hamlesi ile sonuçlanıyor: “Danone ile hayaller gerçek oldu”?

Star Wars kampanyası

Nesquick

Nesquick sadece ürünün altına logosunu ekleyip, sinema bileti hediye ederek Star Wars pazarlama yarışına katılmaya çalışıyor. Bundan 10-15 sene öncesinde olsa kabul edilebilir çalışma olabilirdi ancak günümüz yaratıcılık dünyasında sadece logoyu basmakla pazarlama yapma anlaşıyı kendine yer bulamaz. Başarısız bir çalışma.

Fiat’ın Star Wars kampanyası

Fiat

Star Wars furyasına kayıtsız kalmayan firmalardan birisi de Fiat. Filmde kullanılan ışın kılıcı ve diyalog göndermeleri var olsa da Star Wars’un marka ile bağı eksik kalmış. Herhangi bir bütünlük yakalanamadığı için de sadece bir başka lisanslı pazarlama çalışması olarak yerini alıyor.

Duracell’in Star Wars kampanyası

Duracell

Durecell, Star Wars ile ortak bir nokta yakalıyor: Güç. “Karanlık taraf ile 10 saate kadar daha uzun mücadele edin” diyerek hem filme sğalam bir gönderme yapıyor hem de ürünlerinin uzun ömrünü güçlü bir şekilde vurguluyor. Zaten markanın adını aldığı Durability (Dayanıklılık) kelimesini Duracell her zaman pazarlama stratejilerinin odağına yerleştiriyor.

Duracell’in Star Wars kampanyası

Ayrıca Duracell, güç ve enerji temasını sadece bir sloganla sınırlı bırakıp tüm kampanyayı geçiştirmiyor. “Güç’ü hissedin” diyerek kısa ve öz bir cümleyle hem filme hem de pillerine gönderme yapıyor. Star Wars’un en bilindik teması ışın kılıcının gücünü Duracell pilden aldığını gösteren reklamı ise zaten son noktayı koyuyor. Durcell, Star Wars temasını kullanarak başarıyla pazarlama yapıyor.

Toshiba ve MediaMarkt’ın Star Wars ampanyası

Toshiba ve Media Markt

Toshiba ve Media Markt’ın eşgüdümlü gerçekleştirdikleri ortak kampanya, Toshiba notebook alımlarında Star Wars’un yeni çıkan oyunu Battlefront’u hediye ediyor. Burada bir ürün, Star Wars temalı bir başka ürünle tamamlayıcı olarak kullanılıyor. Star filmlerinin açılış sahnelerinde yer alan meşhur kayan yazı temasını kullanan Media Markt, Toshiba ile birlikte küçük çaplı da olsa başarılı bir pazarlama çalışması gerçekleştiriyor.

Digiturk’ün Star Wars kampanyası

Digiturk

Star Wars filmlerinin yayın hakkını elinde bulunduran Digiturk, bunu güzel bir fırsata çeviriyor ve serinin geçmiş filmlerini yayınlamak için Moviemax Star Wars HD isimi bir kanal kurarak gün boyu Star Wars maratonu sunuyor. Yüksek ses ve görüntü kalitesi ile Digiturk üzerinden Star Wars izlemek gerçekten büyük bir keyif. Ben orjinal üçlemeyi defalarca izledim ancak gerçek keyfi 2005’te Digiturk’te izlediğimde almıştım. Bu anlamda Digiturk, yeni abone kazanmak adına bunu bir fırsata çevirmiş görünüyor. Hakkını vermek lazım, abonelikten çıkmak isteyen müşterilerini çileden çıkaran bir marka için güzel bir pazarlama çalışması.

Migros’un Star Wars kampanyası

Migros

BİM’in lisanlı ürün satmasının yanı sıra Migros’un da aslında onlarca lisanslı ürün sattığından bahsetmek gerekir. Bunların arasında Star Wars oyuncakları da yer alıyor. Geleneksel market tipi tüketim ürünlerinden de Star Wars lisansı taşıyan ürünleri satıyor Migros. Star Wars heyecanının yükseldiği şu günlerde Migros’ta varolan sattığı Star Wars ürünlerini bir arada toplayarak bunları da bizden alabilirsiniz mesajı veriyor. Herhangi bir yaratıcılık yok, ancak amaca uygun bir çalışma.

D&R’ın Star Wars kampanyası

D&R

Star Wars’a dair onlarca çeşit ürün satan perakende devi D&R da Star Wars filmlerinin adresi olarak kendini konumlandırıyor. D&R daha geniş bir ürün yepazesi üzerinden bir pazarlama çalışması yapması daha etkili olurdu. Bu anlamda D&R’ın çalışması biraz zayıf kalmış.

Gittigidiyor’un Star Wars kampanyası

Gittigidiyor

E-Ticaret sitelerinin de Star Wars’a kayıtsız kalması beklenemezdi, ama kaldılar. Aralarında sadece gittigidiyor özel bir çalışma yaparak Star Wars temalı tüm ürünleri bir araya topladı ve bunu ana sayfasından bir banner ve sosyal medya üzerinden duyurdu. Hepsiburada, N11, Sahibinden, Kliksa, Hizlial gibi sitelerse bu furyanın tamamen dışında kalmışlar. Büyük eticaret sitesinde onlarca lisanslı Star Wars ürünü bulunurken, bir pazaryeri platformu olan gittigidiyor dışında hiçbirinin özel bir çalışma yapmamış olması ise hayret verici.

Rundamental’ın Star Wars temalı koşu gönderisi

Rundamental

Markalardan söz etmişken, bir de başarılı bir bağımsız çalışmadan söz etmek istiyorum. Rundamental isimli yeni kurulan bir koşu grubu, çoğu markanın gerçekletiremediği etkiyi Instagram üzerinde başarıyor. Rundamental’ı Star Wars’un kendi fontuyla yazarak, meşhur “Güç seninle olsun” cümlesini koşu dünyasına uyarlayarak “Tempo seninle olsun” cümlesi ile sunarak Star Wars öncesi tematik bir koşuya davet ediyor. Bu çalışmanın böylesine başarılı olmasının üç ana nedeni hemen kendisini belli ediyor: Star Wars serisini biliyor olmak, sanatsal yetenek ve yaratıcılık. Zorlama Star Wars pazarlaması yapmaya çalışan firmaların örnek almasını tavsiye ederim.