E-Ticaretin ilk döneminde ana odak unsuru fiyatken, bugün artık hizmet kalitesi ön plana çıkmaya başladı. Lojistik de hizmet kalitesindeki en belirliyici unsurlardan birisi. Çünkü artık insanlar satın aldıkları ürünlere bir an önce kavuşmak istiyorlar. Günümüz dünyasında artık herşey hızlı olmak zorunda ancak lojistik sektörü geleneksel yöntemlerin dışına henüz çıkamadığı için istenen hızı sağlamak mümkün olmuyor.

Amazon Prime

Amazon, 10 yıl önce başlattığı Prime hizmeti ile aylık 99$ ücret karşılığında sizi lojistik açıdan ayrıcalıklı müşteri haline getiriyor ve en fazla iki gün içerisinde teslimat olanağı sağlıyor. Hatta belli şehirlerde gün içinde teslimat da yapabiliyor. Peki Amazon bunu nasıl başarıyor?

Amazon’un ABD’de aynı gün teslimat yaptığı şehirler

Farklı şehirlerde depo

Amazon’un ABD’deki önemli şehirlerde 100’e yakın deposu bulunuyor. Bu depolar sayesinde siparişin ardından gün içerisinde teslimat yapabilmek mümkün oluyor. Aynı zamanda kargo maliyetleri de en aza indirilmiş oluyor.

Tedarik zinciri üzerindeki kontrol ve kendi sevkiyatını sağlama

Çin’den ABD’ye yapılan okyanuslar arası deniz taşımacılığı için aracı kurum lisansı alan Amazon, gemi sahipliğini ve işletmesini taşeronlara verecek. Bu sayede ürünler üzerinde daha fazla kontrol imkanı sağlamakla birlikte maliyetlerini de düşürecek.

Amazon, sevkiyatlar için Amerikan Posta Servisi, UPS, FedEx ve DHL ile çalışıyor. Ancak başta bahsettiğimiz gibi, geleneksel yöntemlerin dışına çıkamayan bu kargo firmaları, Amazon’un vizyonuna uygun bir teslimat hızı sunamıyor. Hatta geçen yılki yılbaşında UPS, Amazon’a ait milyonlarca paketi zamanında teslim edememişti. Amazon, bu sorunu aşmak için tedarik zinciri kontrolünü yavaş yavaş kendi eline alacak bazı hamleler yapmaya başladı.

Amazon Prime tır filosu

20 adet Boeing 767 kargo uçağı kiralayarak hava taşımacılığı işine girmeye hazırlanan Amazon, sadece kendi ürünlerini taşıyacağı yeni tır filosu ile de sevkiyat süreçlerini hızlandıracak.

Amazon, 2014’te %25 hissesine sahip olduğunu Fransız lojistik firması Colis Privé’ı tamamen satın almaya hazırlanıyor. Böylelikle Fransa’da FedEx ve UPS’e rakip olabilecek. Amazon’un 10 yıl içerisinde ABD’de, tamamen kendine ait bir kargo ağına kavuşması veya bir kargo devini satın alması da olası görünüyor.

Freelance taşıma modeli

Gün içi teslimatı daha sağlıklı hale getirmek için araç sahiplerini part-time çalışan haline getiren Amazon Flex servisini başlatan firma, daha önce Uber’in el attığı bir modeli deniyor.

Bukoli Zorlu AVM teslimat istasyonu

Teslimat istasyonları

Ülkemizde Bukoli’nin getirmiş olduğu model, evinizde, ofisinizde bulunmadığınız durumlarda gelen kargonun geri dönmemesi için sabit noktalara teslim edilmesi ve sizin gidip teslim almanız esasına dayanıyor. Bukoli ilk olarak sıradan esnafı teslimat noktası haline getirmek suretiyle hizmete başlamış, daha sonra ise otomatik teslimat noktalarını devreye sokmuştu. Bu sayede kargo sürecinde alıcı, hiçbir insan teması olmadan paketini istediği gün ve saatte teslim alabiliyor.

Amazon Prime Air

İnsansız hava araçları (drone) ile kargo taşımacılığı

Amazon’un gün içi teslimatı saatler, hatta dakikalar düzeyine indirebilmek için denemelerine başladığı Amazon Prime Air ise insansız hava araçlarını kullanan bir hizmet. İlk denemelerde ağırlık taşıma kapasitesi kısıtlı olan araçlar, yenilenen modelleri ile bu sorunu da aşmaya başladılar.

DHL, Alibaba ve Finlandiya Posta Servisi’nin insansız hava aracı ile kargo taşıma denemeleri

İnsansız hava aracı ile kargo denemeleri yapan tek firma Amazon değil. Başta Alibaba olmak üzere farklı firmalar da İHA ile denemeler yapıyorlar. İHA teslimatlarını cazip kılan tek şey hız da değil. Aynı zamanda diğer seçeneklere göre de düşük bir maliyete sahip. Ancak İHA taşımacılığının karşılaşabileceği bazı riskler de söz konusu. Cihazın hacklenmesi, tüfekle vurulması veya İHA yakalayan İHA’larla yakın gelecekte bir kargo korsanlığı sorunu da ortaya çıkabilir.

Starship kargo robotu

Robotlarla kargo taşıma

Estonyalı firma Starship Teknolojileri, robotla taşıma konseptinin denemelerine başladı. Starship’in tekerlikli robotu, insansız hava araçlarında olduğu gibi belli bir menzil içerisindeki teslimat sahibine ürünü götürüyor. Teslimat sahibi cep telefonu ile aracın yanında şifreyi giriyor ve robotun kapağı açılarak paketi sahibine teslim ediyor. Oldukça şık ve fütüristik bir çözüm olmakla birlikte uygulamada İHA’ların karşılaşacağından daha yüksek riskler taşıdığı da bir gerçek.

Hyperloop ile kargo taşımacılığı

Hyperloop

Vizyoner girişimci Elon Musk’ın projesi, onunla doğrudan bir bağı bulunmayan Hyperloop Technologies isimli firma tarafından bu yılın içerisinde başlatılan testlerle hayata geçirilecek. Saatte 540 km hz hedefleyen projenin 2020’de kullanılabilir hale getirilmesi planlanıyor. Bu teknolojiden bahsedildiğinde akla gelen hep yolcu taşımacılığı oluyor, ancak hyperloop teknolojisi ile kargo taşımak da mümkün olabilecek. Hyperloop ile şehirler arası hatta daha uzun mesafelerde kargo taşımacılığını hızlandırmak ve daha verimli hale getirmek mümkün olabilecek. Kurulacak uzun hatlar sayesinde her türlü koşulda sabit hızlarda ve sorunsuz yük taşıma kapasitesi elde edilmiş olacak.

Işınlanma

İşte bu noktada bir parça bilimkurguya girmiş bulunuyoruz. Bizim ilk olarak Uzay Yolu dizisinde gördüğümüz ışınlama teknolojisi için ilk somut denemeler de yapıldı. Yani ışınlanma teknolojisi de eninde sonunda insan hayatına girecek.

Fütüristler Derneği onursal başkanı Alphan Manas, bu teknolojinin 2035’te hayata geçeceğini öngörüyor. Buna göre, UPS, AT&T ile birleşerek, UPS’in kargolarını, kablolar üzerinden ışınlayarak uzak noktalara göndermesi mümkün olacak. Böylesine tehlikeli kabul edebilecek bir teknolojinin insanlardan önce kargolarla denenmeye başlanması da mantıklı görünüyor.

Electrolux ışınlanma konsepti

Eğer bu teknoloji hayata geçerse, bundan daha uzak bir gelecekte buzdolaplarımıza yiyeceklerin ışınlanması bile söz konusu olabilir. Electrolux böyle bir konsept tasarlamış bile.